De openstelling van Japan voor de rest van de wereld
inleiding tot de Meiji restauratie
Tot halverwege de 19e eeuw is Japan vrij rustig geweest met zijn pogingen om andere landen te onderwerpen of vreemde grondgebieden te veroveren, even afgezien van enige escapades van Japan in Korea in het eerste millennium en nog wat pogingen van Toyotomi Hideyoshi om Korea te veroveren (eind 16e eeuw). Dit is mede een gevolg van de isolatiepolitiek die Japan volgde vanaf 1641. In 1633 moeten Japanse schepen die naar het buitenland wilden gaan speciale passen hebben. In 1635 wordt het Japanners verboden Japan te verlaten of naar Japan terug te keren, als zij in het buitenland verblijven en vanaf 1641 zijn de Nederlanders op het kunstmatige eiland Deshima de enige buitenlanders die nog handel mogen drijven met de Japanners en zijn de Nederlanders dan ook de enige buitenlanders waar Japanners mee communiceren, afgezien van Chinezen, die ook op een kunstmatig eiland zaten.
Pas in 1853 komt de Amerikaan Perry met zijn vloot in Japan om de Japanners te bewegen hun land open te stellen voor buitenlandse (en dan met name Amerikaanse) schepen en de handel. Perry keert in 1854 terug om het antwoord te horen en sluit dan een verdrag waarbij de havens van Shimoda en Hakodate beschikbaar komen voor de Amerikaanse schepen terwijl er ook een Amerikaans consulaat in Shimoda geopend zou worden. Nederland behoudt de voorrechten die het van oudsher al had. Andere landen (waaronder Nederland) sluiten later ook overeenkomsten.
Vooral hierna laait de interne strijd op tussen de bakufu enerzijds en de conservatieven, zoals het hof en de daimyô, anderzijds. De bakufu was het militaire regime van de heersende shôgun, die over het algemeen de macht in handen had. De keizer speelde ten tijde van de bakufu vaak een figurantenrol, met name tijdens de laatste, de Tokugawa bakufu, van 1603 tot 1867. De daimyô waren de grote leenheren die grote stukken land hadden.
De bakufu zag in dat weerstand bieden aan de Westerse eisen een groot risico in zou houden (er was tenslotte ook gedreigd met oorlog als de havens niet open zouden gaan) maar moest ook de conservatieven, die tegenstanders van de bakufu en voorstanders van de macht bij het hof waren, rustig zien te houden. Dit heeft veel interne strubbelingen en moorden opgeleverd, zowel binnen de partijen in Japan als naar de buitenlanders toe, die uiteindelijk resulteerden in de val van de bakufu in 1867 en het herstel van de het keizerlijk bestuur in 1868: de Meiji restauratie, naar de nieuwe keizer, keizer Meiji.
Deze pagina is een onderdeel van Uchiyama's website over Japan
